Świadczenia rodzinne
w świetle ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2020. poz.111 ze zm.)
Świadczeniami rodzinnymi są:
- zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego
- świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny , świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy
- zapomoga wypłacana przez gminy na podstawie art. 22a
- jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
- świadczenie rodzicielskie
Zasiłek rodzinny
Ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1.rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
2.opiekunowi faktycznemu dziecka,
3.osobie uczącej się, jeżeli:
dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł miesięcznie. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764 zł miesięcznie.
W przypadku utraty dochodu przez członka rodziny , osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy lub po tym roku, ustalając ich dochód nie uwzględnia się dochodu utraconego.
Utrata dochodu spowodowana jest:
- uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
- utratą zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych
- utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dn. 31 stycznia 2019r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym
- wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 16b ustawy z dn. 20 grudnia 1990 r. o ubezpieceniu społecznym rolników ( Dz. U. z 2017; poz 2336 oraz z 2018r. poz 650; 858) lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dn. 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2017r. poz 1778 ze zm.)
- utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych
-utratą świadczenia rodzicielskiego,
-utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
-utratą stypendium doktoranckiego określonego wart.200 ust.1 ustawyzdnia 27lipca 2005r.–Prawo o szkolnictwie wyższym
oraz
-obniżeniem wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub obniżeniem dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych z powodu przeciwdziałania COVID-19 (na podstawie art. 15oa ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych),
-utratą dodatku solidarnościowego przyznanego na podstawie ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19.
W przypadku uzyskania przez członka rodziny dochodu, do dochodu rodziny dodaje się miesięczną kwotę dochodu uzyskanego, który oznacza:
- zakończenie urlopu wychowawczego,
- uzyskanie zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
-uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej jak utrata.
- rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu jak utrata.
- uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem świadczenia rodzicielskiego,
-uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
-uzyskaniem stypendium doktoranckiego określonego wart.200 ust.1 ustawyzdnia 27lipca 2005r.–Prawo o szkolnictwie wyższym
oraz
-uzyskaniem dodatku solidarnościowego przyznanego na podstawie ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19.
W przypadku, gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że miesięczny dochód z 1 hektara przeliczeniowego wynosi 1/12 dochodu ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w drodze obwieszczenia za poprzedni rok kalendarzowy.
Przy dodatkowych dochodach z działalności pozarolniczej dochody te sumuje się.
Zasiłek rodzinny przysługuje
Osobom uprawnionym do czasu ukończenia przez dziecko:
1. 18 roku życia lub
2. nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
3. 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje
się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
4. zasiłek rodzinny przysługuje osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje
Jeżeli dziecko lub osoba ucząca się:
1. pozostają w związku małżeńskim
2.dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo
pieczy zastępczej
,
3. pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko,
4. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, chyba, że:
a. rodzice lub jedno z rodziców nie żyje,
b. ojciec dziecka jest nieznany,
c. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjne od drugiego z rodziców
zostało oddalone.
d. sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów
utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia
alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.
5.osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
6. członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą , chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
WYSOKOŚC ZASIŁKÓW RODZINNYCH
-95 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia,
- 124 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia,
- 135 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
KRYTERIUM DOCHODU
Prawo do zasiłku rodzinnego uzależnione jest od wysokości dochodów rodziny i ustalane jest na podstawie dochodów uzyskanych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.
Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty
:
- 674 zł na osobę ( wykluczając osoby powyżej 25 roku życia) albo
-764 zł na osobę , jeśli w rodzinie wychowuje się dziecko z orzeczoną niepełnosprawnością lub orzeczonym stopniem niepełnosprawności (umiarkowanym lub znacznym) .
NIEZBĘDNE DOKUMENTY
Osoba występująca o zasiłek rodzinny składa wniosek o ten zasiłek oraz:
- orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności w przypadku, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne,
albo oświadczenie członków rodziny o wysokości dochodów uzyskanych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy
- zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego,
- kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,
- informacje sądu o postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka, w przypadku osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła o przysposobienie tego dziecka,
- kopię aktów zgonu rodziców lub kopię odpisu wyroku zasądzającego alimenty w przypadku osoby uczącej się,
- inne oświadczenia i dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń.
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:
1.urodzenia dziecka,
2.opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
3.samotnego wychowywania dziecka,
4.wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
5.kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
6.rozpoczęcia roku szkolnego,
7.podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
Prawo do dodatków przysługuje pod warunkiem, ze przysługuje zasiłek rodzinny.
Dodatki do zasiłku rodzinnego nie przysługują, jeżeli nie przysługuje zasiłek rodzinny, choćby spełnione zostały pozostałe warunki wymagane do przyznania dodatków.
Świadczenie rodzicielskie
Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:
1) skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
2) śmierci matki dziecka;
3) porzucenia dziecka przez matkę.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:
1) porodu – w przypadku matki albo ojca dziecka
2) objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. ro-ku życia – w przypadku opiekuna faktycznego dziecko i rodziny zastępczej;
3) przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie10. roku życia.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie.
Prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecko i rodziny zastępczej, od miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecko i rodziny zastępczej, od dnia objęcia dziecka opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.