Kiedy mówimy o istnieniu przemocy domowej?
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej, Kancelaria Sejmu s. 2/34
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
Kogo dotyczy przemoc domowa?
a) małżonka, także w przypadku gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
b) wstępnych i zstępnych oraz ich małżonków,
c) rodzeństwo oraz ich wstępnych, zstępnych i ich małżonków,
d) osobę pozostającą w stosunku przysposobienia i jej małżonka oraz ich wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
e) osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
f) osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
g) osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania,
h) małoletniego
– wobec których jest stosowana przemoc domowa;
Pamiętaj przemoc domowa jest przestępstwem!
Zgodnie z art. 207 § 1 k.k. znęcanie się fizyczne i psychiczne nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny – podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat /ścigane z urzędu/.
PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
Podejmowanie interwencji w rodzinie dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty”. Procedura w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy domowej obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli:
- jednostek pomocy społecznej
- komisji rozwiązywania problemów alkoholowych
- policji
- oświaty
- ochrony zdrowia
Procedura nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą!!!
Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy domowej.
Czynności podjęte w ramach procedury dokumentowane są przy pomocy następujących formularzy:
Formularz Niebieska Karta A: wypełnienie go wszczyna procedurę. W przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej. Formularz wypełnia jeden z przedstawicieli ww. podmiotów.
Formularz Niebieska Karta B: jest przekazywany osobom doznającym przemocy domowej; zawiera pouczenie oraz informacje nt. czym jest przemoc, jak zmienić swoją sytuację, gdzie szukać pomocy (wykaz placówek udzielających wsparcia).
Formularz Niebieska Karta C: wypełniają członkowie zespołu bądź grupy diagnostyczno – pomocowej na posiedzeniu , w obecności zaproszonej osoby , co do której istnieje podejrzenie , że jest dotknięta przemocą domową.
Formularz Niebieska Karta D: również wypełniają członkowie zespołu bądź grupy diagnostyczno – pomocowej w obecności osoby wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc domową. Osoba ta zostaje wezwana na posiedzenie zespołu bądź grupy diagnostyczno – pomocowej.
Podstawowe założenia procedury „Niebieskie Karty” oraz zobowiązanie do jej prowadzenia zostały uregulowane w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz. U. z 2021r. poz. 1249 oraz z 2023r. poz. 289, 535 i 1606) oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy ,,Niebieska Karta” (Dz. U. z 2023 r. poz. 1870);